Савол: Ўзбекистон Республикасида боланинг насл-насабини белгилашнинг ҳуқуқий асослари?
Ўзбекистон Республикасида боланинг насл-насабини белгилашнинг ҳуқуқий асослари бу – Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси, Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик ва Оила кодекслари, “Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонуни, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 12 апрелдаги 171-сонли қарори ва унинг иловалари, шунингдек бошқа қонун ва қонун ости ҳужжатлари ҳисобланади.
Савол: Қонунчиликка асосан боланинг насл-насабини белгилашнинг тартиби қандай?
Боланинг насл-насабини белгилаш тартиби Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 10-бобида белгиланган бўлиб, Кодекснинг 60-моддасига асосан боланинг шу онадан туғилганлиги, яъни оналик факти фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд қилиш органи томонидан тиббий муассасанинг ҳужжатларига кўра, бола тиббий муассасада туғилмаган ҳолда эса, бошқа далилларга асосан белгиланади.
Аёлнинг никоҳ тузилгандан кейин ёки эрининг ўлими, никоҳдан ажратилганлиги ёхуд никоҳ ҳақиқий эмас деб топилганлиги туфайли никоҳ тугаганидан сўнг уч юз кун ичида туғилган боласи никоҳда туғилган бола ҳисобланади.
Туғилишни ёзиш дафтаридаги туғилишга оид ёзув боланинг унда кўрсатилган ота-онадан туғилганлигини тасдиқловчи далил ҳисобланади.
Савол: Боланинг насл-насабини белгилашда унга фамилия, исм, ота исми бериш масаласи қандай ҳал этилади?
Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 69-моддасига асосан бола исм, ота исми ва фамилия олиш ҳуқуқига эга.
Болага исм ота-онанинг келишувига биноан, ота исми - отасининг исмига кўра берилади.
Боланинг фамилияси ота-онанинг фамилиясига қараб белгиланади. Ота-она турли фамилияларда бўлганда ота-онанинг келишувига биноан болага отасининг ёки онасининг фамилияси берилиши ёки ота-онанинг хоҳишига кўра болага ота ёки она томонидан миллий анъаналарга кўра бобонинг исми бўйича фамилия берилиши мумкин.
Ота-она ўртасида боланинг исми ва (ёки) фамилияси бўйича келишув бўлмаганда, келиб чиққан низо васийлик ва ҳомийлик органи томонидан ҳал этилади.