Оила – демократик жамият қуришнинг асосий бўғини
Дата: 15.10.2014
Истиқлол йилларида бу борада мамлакатимизда қатор ишлар амалга ошириб келинмоқда. Жамиятимизнинг асосий бўғини бўлмиш оила ва фарзанд камолоти масалаларига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Бу эса асрий орзуимиз бўлган комил инсонларни вояга етказиш ҳар биримизнинг муқаддас инсонийлик бурчимизга айланаётганлигининг яққол намунасидир.
Бугунги кунда Ўзбекистон оила институти ривожланишининг тамомила янги босқичига ўтди, десак муболаға бўлмайди. Ўзбекистон Республикасининг Конституциясида алоҳида бобнинг “Оила”га бағишланганлиги, бугунги кун воқелигини эътиборга олган ҳолда Оила кодексининг қабул қилиниши, айниқса 1998 йил “Оила йили”, 2012 йил “Мустаҳкам оила йили” ва умуман бошқа йилларнинг ҳам билвосита оилани мустаҳкамлашга қаратилган номлар билан аталиши ҳамда улар юзасидан давлат дастурларининг ишлаб чиқилиши шулар жумласидандир.
Оилани ўзига xос, кичик бир олам деб оладиган бўлсак, у инсонларнинг табиий, иқтисодий, ҳуқуқий ҳамда маънавий муносабатларига асосланган ижтимоий бирлигидир. Оиладаги эр-xотинлик муносабатлари, улар ўртасидаги ўзаро ҳурмат, ота-онанинг фарзанд олдидаги масъулиятлари, фарзандларнинг ота-она олдидаги бурч ва вазифалари, оиладаги тинч-тотувлик, меҳр-муҳаббат, одоб-аxлоқ, таълим-тарбия каби инсоний фазилатлар оиланинг мустаҳкам бўлишига xизмат қилувчи омиллардан саналади.Оилавий муносабатлар нисбатан мустақил ҳодиса бўлиб, унинг ички ишларига ҳеч ким аралашишга ҳақли эмас. Шу сабабли оила муқаддас ва даxлсиз ҳисобланади. Давлат ҳам оиланинг мустаҳкам ва тинч-тотув ҳаёт кечиришини таъминлайди. Кўпчилик мамлакатлар конституцияларида оила институти алоҳида белгилаб қўйилмаган, фақатгина оила муносабатлари айрим қонун ҳужжатлари билан тартибга солинади.
Шунингдек, 2014 йил “Соғлом бола” йили Давлат дастурида белгиланган соғлом ва баркамол авлодни шакллантириш учун қонунчиликни янада такомиллаштириш, она ва бола саломатлигини мустаҳкамлаш, оилалар ва жамиятда ўзаро ҳамжиҳатликни мустаҳкамлаш, кам таъминланган оилаларга моддий ва маънавий ёрдамни ўз вақтида, манзилли кўрсатиш борасида маҳалла ва бошқа жамоат тузилмаларининг масъулиятини кучайтириш каби бир қатор устувор вазифалар оила барқарорлигини таъминлашга қаратилгандир.
Оила фуқаролик жамиятининг таянч нуқтаси, барқарор тузилмасидир. Чунки, бу муқаддас даргоҳда нафақат инсон дунёга келади, балки у маънан ва аҳлоқан тарбия топади. Оила тарбиясида доимий таъсирчан куч – оилавий тартиб, яъни оила аъзоларининг бир-бирига муносабати, ота-она ва бошқа катта ёшли қариндошларнинг хулқ-атвори, маданий ва сиёсий савияси, муомала маданияти, оиланинг даромади, яъни шароити ана шу каби омиллардир. Оила қанчалик тартибли, хулқ-атворли, унинг аъзоларининг ўзаро муносабатлари самимий бўлса, оила тарбияси ҳам шунчалик самарали бўлади. Тинч, осойишта, фаровон ҳамда соғлом оилада камол топган фарзандлар келажагимиз пойдевори, ишончи ва суянчи бўлади.
З.Ҳамроева, Бухоро вилоят адлия бошқармаси масъул ходими